Voor GroenLinks staat voorop dat iedereen moet kunnen vertrouwen in de uitslag. We vinden het erg jammer dat het zover heeft moeten komen, maar kunnen instemmen met het voorstel van de commissie om 40 stembureaus opnieuw te laten tellen.
2 maart 2011 was een mooie dag, en dan bedoel ik natuurlijk niet het weer. Het was een mooie dag voor Flevoland en voor Nederland vanwege het feit dat we als Nederlanders gebruik konden maken van ons stemrecht.
Nog geen honderd jaar geleden was stemrecht in Nederland nog een elitaire zaak die lang niet voor iedereen was weggelegd, vrouwen bijvoorbeeld hadden geen stemrecht. Dankzij niet aflatende strijd van de vrouwenbeweging is dat anno 2011 gelukkig allang geregeld en kunnen we ons nauwelijks voorstellen dat het anders zou zijn.
Althans hier in Nederland. De provinciale verkiezingen op 2 maart hadden plaats tegen een achtergrond van strijd die op dit moment in veel landen van de wereld wordt gevoerd om democratie en algemeen stemrecht, ik noem Ivoorkust, Tunesie, Egypte, Libie, Jemen, Oman. Ook dat maakte, in ieder geval voor mij persoonlijk, 2 maart tot een bijzondere dag.
Tenslotte was 2 maart voor de democratie in Flevoland belangrijk. De opkomst bij de afgelopen verkiezingen was in Flevoland een flink stuk hoger dan vier jaar geleden. Toen ik ging stemmen was het erg druk in het stembureau en moest ik in de rij staan voor ik aan de beurt was. Normaal hou ik niet zo van in de rij staan, maar voor dit doel vond ik het juist een genoegen. Veel meer mensen dan in 2007 hebben een stem uitgebracht voor het bestuur van onze provincie en ook dat maakte 2 maart tot een mooie dag.
Dezelfde avond al was duidelijk dat de uitslagen hebben geleid tot de nodige verschuivingen in de zetelverdeling. Een deel van de bestaande partijen krimpt terwijl er een aantal nieuwe partijen bij komt.
Op 4 maart heeft het hoofdstembureau de uitslag vastgesteld en proces verbaal opgemaakt. De voorzitter is toen ook ingegaan op de telverschillen tussen stempassen en stembiljetten met vaststelling dat dit geen gevolgen had voor de uiteindelijke uitslag. Op de uitslag is op dat moment geen bezwaar gemaakt.
De definitieve vaststelling van de uitslag heeft bij de VVD op een later moment geleid tot een verzoek om hertelling. Dit verzoek is volgens de procedure beoordeeld door de commissie onderzoek geloofsbrieven en niet meer door het hoofdstembureau omdat die zijn taak toen al had afgerond.
Daardoor is het verzoek niet meer bij een neutrale partij terecht gekomen, maar bij de politiek. GroenLinks vindt dat jammer, wij zouden liever zien dat een onafhankelijke partij de zaak zou afwegen. De procedure is echter in de kieswet vastgelegd dus zal die ook gevolgd moeten worden. Het maakt het ons inziens des te belangrijker om dit verzoek heel zorgvuldig te behandelen en niet te politiseren. Het laatste wat wij willen is een afweging die bepaald wordt door politieke machtsvragen, meerderheden en minderheden, strategie ten opzichte van de coalitievorming en dergelijke. Daar koopt de kiezer tenslotte niets voor.
Wat GroenLinks betreft is de belangrijkste vraag op dit moment die naar de legitimiteit van de uitslag van de provinciale verkiezingen. De geloofwaardigheid van deze verkiezingen staat voor GroenLinks voorop en ons oordeel wordt dan ook door die overweging bepaald en niet door de vraag wie wel of niet zou kunnen profiteren van een eventuele hertelling.
Wat mijn fractie betreft moeten we zorgvuldig zijn. De commissie onderzoek geloofsbrieven heeft dit gedaan en daarvoor bedankt GroenLinks de commissie. Dus ook de afronding van de procedure zorgvuldig, maar ook slagvaardig. Het is in niemands belang deze onzekere situatie lang te laten voortduren. De nieuwe Staten zouden vandaag benoemd worden. Dat is nu vertraagd. Wat ons betreft wordt de hele procedure zo snel als mogelijk afgerond , maar niet afgeraffeld, zodat we op korte termijn met Provinciale Staten in de nieuwe samenstelling aan het werk kunnen.
Concluderend:
De kieswet stelt dat hertelling aan de orde is als er sprake is van zodanige fouten dat dit van invloed is op de zetelverdeling. Het hoofdstembureau heeft geoordeeld dat dit niet aan de orde is. Vervolgens heeft de commissie onderzoek geloofsbrieven op verzoek van de VVD dit opnieuw onderzocht. De commissie is tot het oordeel gekomen dat bij 40 stembureaus de procedures sprake is van onjuistheden.
Voor GroenLinks staat voorop dat iedereen moet kunnen vertrouwen in de uitslag. We vinden het erg jammer dat het zover heeft moeten komen, maar kunnen instemmen met het voorstel van de commissie om 40 stembureaus opnieuw te laten tellen.
Op een later moment moeten we misschien ook nog eens bespreken of de stemcomputer meer voordelen biedt dan het rode potlood.