Een tijd waarin vraagstukken vaak zo ingewikkeld zijn, dat ze niet door de overheid alleen kunnen worden opgelost. We zien dan ook dat inwoners op steeds meer plekken publieke vraagstukken zelf oppakken. Een zoektocht naar nieuwe democratische verten, naar nieuwe manieren om ons als samenleving te organiseren. Dat betekent ook iets voor de politiek.
Deze weken stond mijn agenda in het teken van de burgerinitiatieven in het kader van mijn portefeuille bestuurlijke vernieuwing.
GroenLinks Flevoland Brainstorm
Met een aantal GroenLinks fracties uit Flevoland kwamen we op dinsdagavond 11 mei digitaal bij elkaar om te spreken over burgerinitiatieven in Flevoland. Wat zien we gebeuren en hoe kunnen we daar vanuit gemeenten en provincie een impuls aan geven? We kregen daarbij twee mooie, inspirerende verhalen van actieve pioniers op het gebied van burgerkracht.
Jan Smelik (ja, dat is familie: mijn broer) is algemeen coördinator van Nederland Zorgt voor Elkaar Over Nederland Zorgt Voor Elkaar - NLZVE (nlzorgtvoorelkaar.nl). “Zorg in Nederland blijft alleen houdbaar als inwoners echt in positie kunnen komen om de kloof tussen mantelzorg en eerstelijnszorg op te vangen”. Jan pleit voor een “nuldelijnszorg”, waarin buurtbewoners zorg en hulp zelf organiseren. Buren die elkaar helpen en ondersteunen. Zo krijg je een betrokken samenleving en sociale samenhang binnen wijken en dorpen. Hij ziet dit soort lokale burgerinitiatieven als paddenstoelen uit de grond schieten, waarbij de ervaringen opgedaan in één buurt bewoners van een andere wijk inspireren. Het is belangrijk dat lokale overheden deze initiatieven omarmen en stimuleren.
Almeerse Kanteldenker Marcel Kolder heeft voor NLZVE een analyse gemaakt van de Flevolandse zorginitiatieven.
Maar belangrijker nog, als actieve Almeerder is hij met talrijke initiatieven gestart. Sommigen slaagden, andere projecten liepen vast. Zo wilde hij een saai park opleuken samen met jongeren uit zijn buurt. Om hiervoor toestemming van de gemeente te krijgen, moest hij bij 20 verschillende loketten aankloppen. Andere projecten hadden meer succes en hij ging kort in op wat bepalend is voor een goede of slechte afloop van initiatieven.
Belangrijke conclusie is dat er dikwijls een enorme barrière is tussen de leefwereld van inwoners en de systeemwereld van overheid en instellingen. De uitdaging is beide werelden dichter bij elkaar te brengen en zo te zoeken naar maatwerkoplossingen.
Maatschappelijke AEX nu ook in Flevoland!
Lokale initiatieven betekenen niet alleen veel voor welzijn en gezondheid, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van werkgelegenheid, klimaat, eenzaamheid, armoede in de provincie. Ze dragen bij aan het oplossen van grote maatschappelijke uitdagingen. En zorgen voor een toekomstbestendig Flevoland waar het goed leven, wonen en werken is. Toch zijn ze vaak nog te weinig bekend. Daarom ben ik erg blij dat we als provincie een samenwerking zijn aangegaan met MAEX. MAEX is een landelijke platform met meer dan 2000 initiatieven. Naast het slim samenbrengen van initiatieven met partners uit de regio, het ondersteunen met kennis en geld, helpt MAEX initiatieven ook meer sociale impact te maken. Via het platform 'MAEX Flevoland' kunnen initiatieven gekoppeld worden aan partners in de provincie die geld, kennis, tijd en materialen beschikbaar stellen. De MAEX Impuls is op 21 mei gelanceerd en is een fonds voor initiatieven die hun organisatiekracht willen versterken, een onderdeel dat vaak moeilijk te financieren is.
Buurtinitiatieven, bewonerscollectieven, wijk coöperaties, goede doelen, sociale ondernemingen, zijn allemaal ontstaan vanuit de samenleving en dragen bij aan een betere en duurzame maatschappij. Het is belangrijk dat de overheid zich op een goede manier leert verhouden tot deze mooie krachten in de samenleving.