Ons Statenlid Corina Straatsma ging op 6 februari, samen met ambtenaren en ondernemers, mee met een toer langs allerlei circulaire bedrijven in Flevoland. Hierbij haar impressie:
De eerste aanlegplek was Flevosap, waar jaarlijks zo’n 10 miljoen appels en peren worden geperst. Dit bedrijf levert aan verschillende supermarkten in Nederland en exporteert naar het buitenland. De bezoekers kregen een korte rondleiding in de hal waar het sap wordt afgevuld en van etiketten wordt voorzien. Dit keer een levering naar Zuid-Korea. Het meeste fruit komt uit Flevoland. Het gaat dan om licht beschadigde appels en peren, die niet geschikt zijn voor verkoop in de supermarkt. De afval van het persproces wordt doorverkocht aan een veevoederbedrijf.
Vervolgens bezochten we fruitteeltbedrijf Florissen. Zij leveren niet alleen aan Flevosap, maar ook aan supermarkten in Nederland, Engeland en Oost-Europa. De boomgaarden liggen vlakbij Lelystad Airport en men is bezorgd over de mogelijke luchtvervuiling met kerosine. De boeren in de omgeving van het vliegveld hebben zich verenigd in de Flevolandse Boer, die –als het vliegveld dan toch in gebruik genomen gaat worden- kijkt naar kansen, zoals het leveren van fruit en andere producten aan de luchthaven. Florissen produceert zo duurzaam mogelijk met natuurlijke bestrijdingsmiddelen. Mest halen ze bij een veehouder in Zeewolde en fruitresten worden gebruikt voor bodemverbetering. De koelruimtes worden op temperatuur gehouden door zonnepanelen. Voor de bestuiving heeft het bedrijf eigen bijenkorven. Zoals we allemaal weten is het aantal insecten en bijen in Europa dramatisch afgenomen. Ook in Flevoland.
Het bezoek aan de Aeres Hogeschool was een verrassing. Niet alleen vanwege de smakelijke krekelburgers die als lunch werden geserveerd in het kader van de transitie naar plantaardige eiwitten. Volgens de chef zouden we de klimaatdoelen snel halen als alle Nederlanders een dag in de week geen vlees eten. Op de hogeschool worden in het kader van de kringloopeconomie verschillende experimenten uitgevoerd. Er wordt onderzocht welke voedingswaarden je kunt halen uit aardappelschillen, hoe je viskweek en groenteteelt kunt combineren, oesterzwammen op koffiedik kunt kweken en uienschillen als warmtebron kunt gebruiken. Dit is een kleine greep uit de vele plannen die Aeres heeft op het gebied van kringloop en eiwit transitie. Ze werken daarin samen met ondernemers.
Het oranje kippenvlees dat geproduceerd wordt door de familie Leenders komt van scharrelkippen, die veel ruimte krijgen. Het bedrijf wil het liefst biologisch zijn en is met de aardappelteelt al een eind op weg, maar de regelgeving staat in de weg. De kippen worden gevoerd met restproducten van de omliggende boerderijen en krijgen geen antibiotica, maar het voer is niet voor 100% biologisch geproduceerd en dus krijgt het geen certificaat. De prijs van kippenvlees voor de boer is idioot laag, onvoldoende om te investeren in duurzaamheid. Een paar cent meer zou voor de consument niet veel uitmaken, maar voor de producent des te meer. Onbegrijpelijk dat er na zoveel gepraat over de circulaire landbouw, nog steeds geen beleid is om dit te stimuleren. Helemaal triest als je weet dat circulaire en biologische landbouw veel minder stikstof uitstoten dan de gangbare landbouw, en bovendien diervriendelijker zijn.
De excursie werd afgesloten met een bezoek aan boerderij de Meerhof, waar de familie Robaard een akker- en fruitbedrijf van in totaal 200 ha, zo duurzaam mogelijk beheert. Dat doen ze door rotatieteelt, groenbemesting en het verwerken van landbouwrestafval in de grond. De eigenaren willen door goed rentmeesterschap de bodem vruchtbaar en gezond houden om deze door te kunnen geven aan volgende generaties. De Meerhof zet haar producten zoveel mogelijk zelf af om te ontkomen aan de monopoliepositie van de verwerkende bedrijven die veel te lage prijzen bieden voor hun producten. Als afsluiting van het bezoek liepen we nog even langs de akkers. Een buizerd op muizenjacht vloog op. Het bedrijf doet er veel aan om de bodem biodiversiteit te herstellen, maar voelt niets voor bloemrijke bermen.
Er valt veel milieu- en klimaatwinst te halen uit de circulaire economie en landbouw. Hier liggen veel nieuwe (verdien)kansen. Dat vindt ook onze gedeputeerde Cora Smelik. De ambtenaren van het Platform Circulair Flevoland zijn erg tevreden over haar!